Ana içeriğe atla

Getiri eğrisi nedir?

Özellikle ABD Başkanı Biden’ın 1.9 trilyon dolarlık pandemi destek paketi gündeme geldiğinde yapılan yorumlar içerisinde sıkça geçen bir kavram, getiri eğrisi. Temkinli yaklaşanlar sıklıkla, desteğin ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin yükselmesine ve getiri eğrisinin dikleşmesine dikkat etmek gerektiğine vurgu yaptılar.

Peki, nedir getiri eğrisi? Herhangi bir zaman diliminde bir yatırım aracının çeşitli vadeleri ile bu vadelerdeki getirileri arasındaki ilişkinin grafiksel ifadesidir. Dikey eksende getiri/verim (yield), yatay eksende ise vadeler yer alır. Pozitif eğimli (normal) getiri eğrisi, negatif eğimli (inverted) getiri eğrisi, düz getiri eğrisi ve orta vadelerde yüksek getiriyi ifade eden (bell shape) getiri eğrileri olarak sınıflandırılırlar. Eğrinin zaman içindeki hareketleri; dikleşmesi, “steeping” (pozitif eğimli bir eğri söz konusu ise eğrinin orijine uzak kısmının yükselmesi, yakın kısmının düşmesi, eğimin artması), düzleşmesi, “flattening” (pozitif eğimli verim eğrilerinde orijine uzak kısmın düşmesi, yakın kısmın yükselmesi, eğimin azalması) ve eğrinin şeklinin değişmeden yukarı aşağı hareket etmesi, “paralel shift” olarak adlandırılır. Eğrinin eğiminin artması, uzun vadede faizlerin (enflasyonun) yükseleceği beklentisini yansıtır. Eğimin azalması, diğer bir deyişle pozitif eğimli bir getiri eğrisinin düzleşmesi (orijine yakın tarafın yükselip, uzak tarafın düşmesi) ise, yatırımcıların ileride faizlerin düşeceği beklentisi ile mevcut faiz oranlarından daha uzun süre faydalanmak için uzun vadeye yönelmelerini, dolayısıyla artan talep ile bu vadede getirinin düşmesini, fon talep edenlerin de ileride daha düşük faiz oranlarından borçlanma imkânı doğacağı beklentisi ile kısa vadeyi tercih etmelerini, dolayısıyla arz fazlası nedeniyle getirinin artmasını ifade eder.

Biden’in destek paketi çıktı/çıkacak sıralarındayken –ki başkanlığının son dönemlerinde Trump’ta – pandeminin başından beri açıklananlara ilave 600 milyar dolarlık bir paket çıkartmıştı- konuşulan getiri eğrisini üstte görüyorsunuz. Grafikte de gayet net görüldüğü gibi pandemi içerisinde Ağustos/Eylül 2020 gibi istikrarlı biçimde artmaya başlayıp Biden’in 1,9 trilyon dolarlık paketinin konuşulmaya başlandığı dönemde 1,59’lara yaklaşıyor. Parasal genişlemenin esas aktörü Amerikan Merkez Bankası FED’in hedeflediği enflasyon 1,50-2 bandı arası yani enflasyonu bu seviyelere yükseltmek istiyor FED. Bu sayede tüketim piyasasında fiyatların artacağını ve bunun da hem ekonomiyi canlandıracağını hem de FED bilançosunun ve hükümet borçluluğunun azaltılmasında ve tasfiyesinde katkı sağlayacağını düşünüyor. Ekonomistlerde genel olarak katılıyorlar bu plana ama enflasyonun bu düzeylerin üzerine çıkması halinde kontrol edilmesinin zor olacağı hatta belki mümkün de olamayacağı uyarılarıyla beraber.

İşte Biden’in 1,9 trilyon dolarlık destek paketine yönelik çekincelerin nedeni, ABD 10 yıllıklarında getiri eğrisinin tam da o sıralarda ki bu durumuydu. Böylesi bir destek paketinin enflasyonun 2’ye doğru ve belki üzerine de hızlıca yükselmesine yol açacağı, enflasyona endeksli ABD tahvillerinin de bu yeni duruma uyarlanarak hızlıca daha yukarı seyredeceği, bunun da dönüp gene enflasyonu besleyen bir fasit daireye dönüşebileceği.

Şimdilik korkulan olmamış gibi duruyor ama neden olmuyor, ona da başka bir yazı da bakalım.


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Online Satış İadelerinde Gider Pusulası İmzasız Düzenlenebilir

Gider pusulası, Vergi mükellefi olmayanlardan satın alınan ürün ve hizmetlerin belgelendirilmesi ve muhasebe sistemine kaydedilmesi için düzenlenen evraktır. Aynı zamanda tüketicilere satılan ürünlerin iade alınması durumunda da gider pusulası düzenlenir. Yani gider pusulası, fatura hükmündedir. Gider pusulasının şekil ve usulüne ilişkin açıklamalar Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 225 Sıra No'lu VUK Genel Tebliğinde yapılmıştır. Buna göre: ·          Gider pusulaları, mükelleflerce matbaalara bastırılır ya da notere onaylattırılır. ·          Gider pusulası iki nüsha şeklinde düzenlenir. İki nüsha düzenlenmeyen ve gider pusulasında yer alması gereken bilgilerin eksik yazılması durumunda gider pusulaları düzenlenmemiş kabul edilir. ·          Gider pusulalarının bir nüshası işi yapana ya da ürünü satana verilir, diğer nüshası ise düzenleyen kişi tarafından muhafa...

Misli Mal ve Misli Olmayan Mal Ayrımı

Özellikle hukukta karşımıza çıkan kavramlardan biri misli mal ile misli olmayan maldır. Muhasebede de vergi konularında rastlarız bu kavramlara. Çok kolay kullandığımız bu iki kavramı kısaca tanımlayalım:

Dizilerin kıyafet sponsorları KDV’ye tabi mi?

  Fotoğraf Balat Oyuncak Müzesinde çekilmiştir. Markalar için en maliyetsiz reklam çalışmalarından biri, bolca bulunan tv dizilerine sponsor [1] olmak. Dizi de oyuncuların kullandığı eşyalar, giydikleri kıyafetler, yemek yedikleri restoranlar vs. genel de sponsordur. Ürünler genellikle geçici süreyle verilir ve iade alınır. Karşılığında da dizinin sonunda markanın logosu gösterilir. Bu işlem için taraflar yani markayla dizi yapımcısı birbirlerine cash ödeme yapmazlar. İşlem bir tür barterdir. Böyle olduğundan olsa gerek, sözleşmelerde bir bedel yazılmaz, kimse kimseye fatura kesmez, işlem kayıtlara girmez. Bir irsaliyeyle ürün teslim edilir, işi bitince de (genelde aynı irsaliyeyle çünkü dizinin ürün casti iade irsaliyesi de düzenlemez) iade alınır. Ancak KDV mevzuatı açısından bakınca bu işlem yanlıştır. KDV Kanunun 10. Maddesi vergiyi doğuran olayları sıralamıştır: