Noel Baba’nın çektikleri

Ortalıkta ki bir yığın sıkıcı ve gerilim dolu gündemin arasında, biraz da kafamı rahatlatmak için, Levi-Strauss’un bizde “Hepimiz Yamyamız” adıyla yayınlanmış kitabını okurken gördüğüm bir haber, Aralık sonlarında rastladığımız bir başka haberi hatırlattı bana. Kitaptaki haber şöyle: “Noel Baba Dijon Katedrali’nin çıkışında Kilise okullarından gelen çocukların önünde yakıldı!”

Tabi bu bir anda olmamış. Fransa’da 1951’in son birkaç ayına yayılan ve üst düzey kilise yetkililerinin, “ailelerin ve ticaret erbabının Noel Baba şahsiyetine gitgide büyüyen teveccühlerini tasvip etmediklerini açıkladıkları bir polemiğin ardından ve zirve noktası olarak gelmiş. Hem Katolik hem de Protestan kiliseleri, Noel Baba’ya dönük ilginin yeni yıl coşkusuyla birleşmesinin, Noel Yortusu anmasının Hıristiyanların gözünde ifade ettiği (ya da “etmesi gerektiği” diye de okuyabilirsiniz) derin anlamdan sıyrılıp, “paganlaşması”na dönük rahatsızlıklarını dile getirmişler. Tabi tartışma oldukça ilgi çekmiş, gazeteler de yayınlanan okur mektupları Kilise’nin tavrını kınamış, vs. vs.

Bu yazının bana hatırlattığı haberi muhtemelen şu an sizde hatırladınız; hani şu bir gurubun, Noel Baba’nın kafasına silah dayayarak “sünnet ettiği” haberi. Peşinden gelen Reina katliamı sonrası, katliamın psikolojik altyapısını hazırlayan etmenlerden biri olduğu şeklinde bolca yazı yayınlanmıştı (ve tez bence de doğru).

Dünyanın en yaygın ve belki de en eski ritüel kişiliklerinden biri Noel Baba (ki bugün bir Hıristiyan Azizi olarak kabul edilmesine karşın, batılı din tarihçilerine göre çıkış kökeni Hıristiyanlık’tan daha eskiye dayanır). Bu uzun “yaşamında” Noel Baba, pek çok ad almış, pek çok kişiliğe bürünmüş ama görünen o ki, her dönem kendisini yok etmek isteyen birileri hep olmuş belli ki. Ama bu eski adam, her seferinde daha da güçlenerek geri gelmeyi başarmış.

Resim, Thomas Nast’ın 1881 tarihli bir Noel Baba çizimi ve resmi bulduğum kaynak da burası