Mazda Krizleri Nasıl Atlattı?

Mazda, dünya otomobil pazarının yüzde 2’sine sahip yani diğerlerine kıyasla küçük ölçekli bir şirket.

Bu “küçük” şirket, önce 2008 küresel krizi ve ardından da 2011’de Japonya’yı vuran deprem sonrası yaşadığı üretim krizinden başarıyla çıkmış görünüyor.

Peki, Mazda bunu nasıl yaptı?

Lehman krizi bir yandan otomobil pazarını çarpıcı bir şekilde küçültürken, Yen ise çarpıcı şekilde güçlendi. O sırada Mazda’nın üretiminin çoğu Japonya’da yapılıyordu ve Yen’in güçlenmesi dört yıl üst üste zarar yazmasına yol açmıştı. İlk adımlardan birisi buna yönelik oldu ve üretimin önemli bir kısmı Japonya dışına çıkarıldı. Şirket bir yandan da giderek daha sıkı hale gelen akaryakıt ekonomisi hedefleri ve misyon regülasyonları söz konusuyken, karlılığı geri getirecek cazip ve pazarlanabilir araçlar geliştirmeye çalışıyordu ki bu neredeyse şirketin bu süreçten başarıyla çıkıp çıkamayacağının en temel kıstasıydı.

Tam iyileşmenin ortasındayken Japonya’da Mart 2011’de deprem oldu. O depremde Mazda’nın kilit parçalarını üreten tedarikçisinin fabrikası da yok olmuştu ve bunun sonucu olarak üretim durdu.

Mazda’da üretimin durmasına ve genel olarak Japon otomobil endüstrisinin ciddi sarsılmasına yol açan depremden çıkan ders, ekosistemin parçası konumundaki tedarikçilerin korunması gerektiği oldu. Bunun için bir yandan yıkılan fabrikanın yeniden inşasına yardımcı olmak için mühendislerini gönderirken, diğer yandan tedarikçilerinin süreci atlatabilmeleri için bir takım üçüncü parti bankalarla anlaştı ve Avrupa’daki 1500 tedarikçisinin uygun koşullarda kredi almasını sağladı.

2012-2013 döneminde şirket yeniden düzlüğe çıkmaya başlamıştı. Yeni jenerasyon araçlarının ilki olan CX-5’i bu sırada piyasaya sürdü. Bunu yaparken bir yandan da know-why diye isimlendirdiği yönetim modelini uygulamaya koydu ve işçi çıkarmak yerine neredeyse tüm iş süreçlerini toptan değiştirmeyi göze aldı. Bunun sonucunda üretim hattında bulunması gereken makine sayısını 45’ten 16’ya indirebildi ve bu sayede de yeni ürünlerin daha hızlı geliştirilebilmesinin önünü açtı ve ölçek ekonomisi hesaplamalarına göre 5 milyon olan üretim adedini 1,5 milyona düşürdü.

Şu anda Mazda bu mali yılda üçüncü işletme karı rekorunu kırma yolunda.